KİTAP ÖNERİLERİ

Anne Marie Schimmel Kitapları

<p><strong>         Annemarie Schimmel   - “İnsanlar uykudadır,  öldüklerinde uyanırlar”</strong></p> <p> </p> <p>Bu sayımızda sizlere Alman yazar, mutasavvıf, doğu bilimci Annemarie Schimmel hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.  Bir yazı ile Schimmell’i anlatmak çok zor.  Umarım bu yazı yazarın eserlerini okuyanları onun hayatını ve kitaplarını daha detaylı araştırmaya yöneltir.</p> <p>Kaynağım Senail Özkan’ın 2003 yılında yayınlanan İslam Araştırmaları Dergisindeki yazısıdır.</p> <p>Annemarie Schimmel 1922 yılında Almanya’da dünyaya geldi. Ailesi kitap okumaya meraklı, ilgili kişilerdi. Çocuklarını bu konuda hep desteklediler, hep yanlarında oldular.</p> <p>Annemarie Schimmel’in dil öğrenmeye merakı vardı. Okul yıllarında Latince ve Fransızca öğrendi. 15 yaşında Arapça öğrenmeye başladı. Okuduğu tarih, edebiyat ve dinler tarihi kitapları doğuya olan ilgisini artırdı. Daha sonra İngilizce’de öğrenen Schiemmel tüm kitaplarını hem İngilizce hem Almanca olarak yazacaktı.</p> <p>Akademik kariyerine Marburg Üniversitesi’nde başlamıştır. Bu dönemde Oryantalizm ve İslami bilimler, Arapça, Türkçe, Farsça, İslam sanatları, İslam Edebiyatı derslerine girerken aynı anda hocasının yanında Dinler Tarihi konusunda ikinci doktorasını da yaptı.</p> <p>Schimmel Türkiye’ye ilk defa 1952 yılında geldi. Amacı İstanbul’daki el yazmalarını incelemekti. İstanbul’da birçok aydın dostu vardı. Bunlar arasında Behçet Necatigil, Salah Birsel, Cahit Külebi, Haldun Taner, Samim Kocagöz ve Yaşar Nabi gibi o dönemin önde gelen şairleri de vardı. Onlarla yaptıkları sohbetleri hiç unutamayacaktı.</p> <p>Aynı yıllarda hayranı olduğu Yahya Kemal ilede tanışacaktı. Bu arkadaşlıkları sonrasında dostları ondan “İstanbul Dergisi” ve “Yeditepe ve Hayat” dergilerinde yazı yazmasını isteyeceklerdi.. Bu yazıları Cemile Kıratlı müstear ismiyle yazacaktı. Almanca Schimmel,  “kırat” manasına gelmektedir.  Berlin’deki hocalarından biri Schimmel’i çok sevdiği için kendisine “Schimmele”(Schimmelcik) diye hitap edermiş ve Schimmele’nin Türkçe’deki sesteşi olarak da “Cemile”yi kendisine isim olarak seçmiştir.</p> <p>AnnemarieSchimmel İstanbul’a her geldiğinde iki camiyi ziyaret etmeden dönmezdi. Ona göre İslam sanatı bu iki camide mükemmelliğin sınırlarını zorlardı. Bunlardan biri Edirnekapı’da bulunan Mihrimah Camii, diğeride Rüstem Paşa Camii idi.</p> <p>Öğrencilik yıllarından itibaren Mevlana’nın şiirlerini okuyan ve tercüme eden Schimmel Mevlana’yı da ziyaret etmek istiyordu. İstanbul’daki arkadaşlarına ne kadar rica etsede bir türlü sonuç alamıyordu. O zamanlar Konya’ya gitmek o kadar da kolay değildi.</p> <p>Bir gün bir gönül ehliyle yaptığı sohbetlerinde bu durumu dile getirecek ve kendisini harekete geçirecek şu cevabı alacaktı: ” Fakat çocuk, bunun sebebi gayet basit: Hz Mevlana bu insanların hiçbirini görmek istemiyor. O yalnız Seni görmek istiyor!Bunun üzerine Schimmel Konya’ya koştu. Yeşil Türbe’nin karşısında bir otele yerleşti. Bu ilk ziyaretinden bir yıl sonra Mevlana tekrar çağıracaktı onu, o tekrar gidecekti. Bu ziyaretinde “Garbın Mevlana Görüşü” isimli Türkçe bir konuşma yapacaktı. Takvimler artık 1954’ü gösteriyordu.</p> <p>Ankara’da İlahiyat Fakültesi kurulmuş ama dinler tarihi okutacak hoca bulunamıyordu. Hatta bir dinler tarihi kitabı bile yoktu. Müslüman olmayan bir kadın Ankara İlahiyat’a 1954 yılında dinler tarihi profesörü olarak atanıyordu.  Bu isim tabi ki de Schimmel’den başkası değildi.</p> <p>Beş yıl dinler tarihi dersi verdi ve “Dinler Tarihine Giriş” adlı bir ders kitabı yazdı. Bu ilk kitap İslam dinine kadar olan tüm dinleri içeriyordu İslam kısmı ise başlı başına bir konuydu ve onu ayrı bir ciltte yazıp tamamladı. İslamı ele alan ikinci cildi yazıp idareye teslim etti. Fakat teslim edilen bu metin kayboldu. Yıllar sonra ölen bir meslektaşının çekmecesinde bulundu. Fakat esrarengiz bir biçimde nüsha tekrar kayboldu. Schimmel’in kendi ifadesine göre bu kitap başka biri tarafından, başka bir isimlede Schimmel hayattayken  yayınlanmadı.</p> <p>Türkiye yıllarında annesinide yanına alıp arabasına atlayıp Anadolu’yu karış karış gezmiştir. Çok uzun yolculuklar yapmış ve Türkiye’de birçok ile daha o yıllarda gitmiştir. Bu gezilerinin sonunda Anadolu’nun Kalbi olarak Sivas Divriği’ni işaret etmiş ve buraya birçok kez gelmiştir.</p> <p>Dolu dolu beş yılın ardından Marburg’a geri dönmüştür. Resmi izinle Marburg Üniversitesi’nden ayrılmış olsada üniversiteye dönmesi bir yıl boyunca engellenmiştir.</p> <p>Bir yıl sonra Bonn Üniversitesi’nden gelen profesörlük teklifi ile bu zor günleri atlatmış, üniversitede Arapça, Farsça, Türkçe, dinler tarihi, Tasavvuf ve İslam tarihi üzerine dersler vermeye başlamıştır.</p> <p>1965’te artık dinler tarihi konusunda otorite olmuş,Harvard Üniversitesi ona Hint-Müslüman kültürü okutması için bir kürsü teklif etmiştir. Schimmel bu kürsüyü yıllardır ders verdiği Bonn Üniversitesi’nde istemiş ne yazıkki Alman Üniversiteleri bir kadının kürsü sahibi olmasına izin vermemişlerdir. Bunun üzerine Schimmel Amerika’ya gitmiş ve Harvard Üniversitesi’nde yirmi beş yıl görev yapmıştır. Ancak 1992 yılında emekliliğinden sonra evine yani Bonn’a dönmüştür.</p> <p>Schimmel’in emekliliği de çok verimli geçmiş. Yılda bazen iki bazen üç kitap yayınlama şansına sahip olmuştu. Otuza yakın ödüle, 100’ün üzerinde makale ve farklı dillerde yazılmış 50’yi aşkın telif ve tercüme kitaba imza atmıştır. Türkçeye de çevrilen bazı eserleri aşağıdaki gibidir.</p> <p> </p> <p>1-Hz. Muhammed,  Profil Y.</p> <p>2-Ruhum Bir Kadındır,  İz Y.</p> <p>3-Halifenin Rüyaları,  İslam’da Rüya ve Rüya Tabiri,  Kabalcı Y.</p> <p>4-Tanrının Yeryüzündeki İşaretleri,  Kabalcı Y.</p> <p>5-İslam’ın Mistik Boyutları,  Kabalcı Y.</p> <p>6-Sayıların Gizemi,  Kabalcı Y.</p> <p>7-Cavitname, M. İkbal’den çeviri,  Kültür B</p> <p> </p> <p>Schimmel 2003 yılında vefat eder. Vasiyeti uyarınca mezar taşına “<em>Die Menschen schlafen,  wenn sie sterben,  erwachen sie” yazılr. Bu söz Hz . Muhammed’in bir hadisidir. </em></p> <p>Anlamı “İnsanlar uykudadır,  öldüklerinde uyanırlar”</p> <p> </p> <p><a name="_GoBack"></a>Annamerie Schimmel okumanızı ve onun ışığının uyanma sürecinize yardımcı olmasını temenni ederim.</p> <p> </p> <p style="margin-left:288.0pt">Erkan Sihir -2015</p> <p> </p> <p> </p> <p> </p> <p> </p>